2024-03-29T17:52:04Z
https://www.ijf-isaforestry.ir/?_action=export&rf=summon&issue=712
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
بررسی ضریب شکل درخت راش (Fagus orientalis Lipsky) در مراحل رویشی مختلف (مطالعۀ موردی: جنگل¬ لومیر)
گونۀ راش در جنگلهای شمال ایران، اهمیت اقتصادی و اکولوژیک زیادی دارد و در مدیریت این جنگلها کنترل کمی و کیفی تودههای آن مهم است. هدف از این بررسی محاسبه ضریب کاهش قطری، ضریب شکل و ضریب قدکشیدگی گونۀ راش در چهار مرحلۀ رویشی تیرک، تیر، تنومند و پیردار در جنگلهای طبیعی حوضه لومیر واقع در اسالم گیلان است. 159 اصله درخت راش بر اساس طبقات قطری 5 سانتیمتری اندازهگیری و بررسی شد. براساس نتایج آنالیز واریانس و آزمون توکی، ضریب شکل طبیعی و ضریب کاهش ساقۀ درختان در مرحله تیرک با بقیه مراحل درسطح 5 درصد (5 0/0 >P) دارای اختلاف معنیدار است. در این بررسی گونۀ راش در مراحل رویشی تیرک (قطر برابر سینۀ 10 تا 30 سانتیمتر) و پیردار (قطر برابر سینۀ بیش از 80 سانتیمتر) بیشترین کاهش قطری ساقه و کمترین ضریب شکل مصنوعی را داراست. همچنین این بررسی نشان داد، فرم و شکل درخت راش در تودههای طبیعی تحت تاثیر مراحل رویشی است. برای اینکه بیشترین بازده در تودههای جنگل طبیعی راش حاصل شود، برنامهریزیهای پرورشی و مدیریتی باید جداگانه برای مراحل مختلف رویش صورت گیرد.
ضریب شکل
ضریب قدکشیدگی
ضریب کاهش
راش
مراحل رویشی
2011
10
01
177
187
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4652_3722eb67fff00f75fa5011aa9e9e347a.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
ارزیابی و مقایسۀ کارایی دو روش چوبکشی با اسکیدر چرخ لاستیکی (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود، نوشهر)
بهمنظور تهیۀ طرح بهرهبرداری جنگل، ارزیابی هزینۀ گزینههای مختلف بهرهبرداری ضروری است. این کار نیازمند تخمین نرخ تولید بهرهبرداری، تجهیزات و هزینههای کارگری است. به همین منظور، برنامهریزان بهرهبرداری باید از خصوصیات هزینهای و اجرایی سیستمهای موجود بهرهبرداری، بهویژه در مورد اندازۀ گردهبینه، فاصله و جهت چوبکشی آگاه باشند. مطالعات مربوط به کارایی بهمنظور تشریح، فهم و بهبود عملیات بهرهبرداری جنگل هنوز به فراوانی انجام میگیرد. این تحقیق با استفاده از اسکیدر چرخلاستیکی تیمبرجک C450 در بخش نمخانۀ جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام گرفت. اهداف این مطالعه، معرفی مدل مطالعه زمانی برای دو روش چوبکشی گردهبینۀ کوتاه و بلند و تعیین عواملی مانند هزینۀ ساعتی و نرخ ماشین در مرحلۀ چوبکشی است. در این تحقیق از مطالعۀ زمانی پیوسته بر اساس دادههای واقعی در دو روش چوبکشی استفاده شد. مدل رگرسیونی برای روش گردهبینۀ کوتاه شامل عوامل فاصلۀ چوبکشی و تعداد گردهبینه است، در حالیکه مدل رگرسیونی برای روش گردهبینۀ بلند شامل فاصلۀ چوبکشی و فاصلۀ کشیدن بار به پشت ماشین است. نتایج نشان داد که تولید دو روش گردهبینۀ کوتاه و بلند با در نظر گرفتن زمانهای تأخیر بهترتیب 7/6 و 8/9 مترمکعب در ساعت و بدون در نظر گرفتن زمانهای تأخیر بهترتیب 9/8 و 3/13 مترمکعب در ساعت است. هزینۀ روش گردهبینۀ کوتاه با در نظر گرفتن زمانهای تأخیر و بدون آن بهترتیب 98100 و 71400 ریال در مترمکعب بوده و هزینۀ روش گردهبینۀ بلند، با و بدون تأخیرها بهترتیب 66900 و 49400 ریال در مترمکعب است. مقدار تولید در هر دو روش چوبکشی گردهبینۀ کوتاه و بلند بهطور مستقیم با فاصلۀ چوبکشی ارتباط دارد. همچنین تولید چوبکشی در هر دو روش نسبت به فاصلۀ چوبکشی دارای حساسیت بیشتری در مقایسه با تعداد گردهبینه و فاصلۀ کشیدن بار به پشت ماشین است. در این مقاله، مؤلفۀ تأخیر در دادههای مطالعۀ زمانی نیز تجزیه و تحلیل شده است.
روش بهرهبرداری جنگل
اسکیدر چرخ لاستیکی
مطالعۀ زمانی
تولید
هزینه
2011
10
01
189
200
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4653_61d50b14cfa62e6e170cd99623036720.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
بررسی عملکرد رویشی کاج بروسیا (مطالعۀ موردی: طرح جنگلکاری عربداغ، استان گلستان)
این تحقیق بهمنظور بررسی عملکرد رویشی جنگلکاری 17 سالۀ کاج بروسیا (مبدأ بذر ترکیه) به مساحت 63 هکتار با تراکم کاشت 3×2 متر در پارسل 15 سری یک طرح جنگلکاری عربداغ استان گلستان انجام گرفت. 63 قطعۀ نمونۀ مربعی به مساحت 400 مترمربع بهصورت منظم تصادفی در منطقۀ مورد نظر پیاده شد. متغیرهای برداشتشده در قطعات نمونه عبارتند از: قطر برابر سینه، ارتفاع کل، ضریب شکل، زادآوری، چندشاخگی تنه، شادابی تاج، سلامت تنه، شاخهدوانی، شاقولی بودن تنه و تقارن تاج. محاسبات میانگین قطر و ارتفاع، سطح مقطع، ضریب قدکشیدگی، حجم و متوسط رویش سالیانۀ حجمی و همچنین تحلیل روابط بین متغیرها انجام گرفت. نتایج نشان داد که در مقایسه با جنگلکاریهای مرغوب کاج بروسیا در کشور مبدأ (ترکیه) با سن و تراکم کاشت یکسان، منطقۀ عربداغ از متوسط قطر برابر سینه و سطح مقطع برابر سینۀ بیشتر (043/14 در برابر 7/13 سانتیمتر و 983/27 در مقابل 24 مترمربع در هکتار) و ارتفاع غالب، متوسط ارتفاع، حجم در هکتار و متوسط رویش سالیانۀ حجمی در هکتار کمتر (بهترتیب 07/9 و 016/8 در مقابل 93/10 و 80/8 متر، 449/95 و 618/5 در مقابل 112 و 6/6 مترمکعب در هکتار) برخوردار است و بهطور کلی از نظر کلاسۀ رویشگاهی بین رویشگاههای متوسط تا خوب قرار میگیرد. بنابراین میتوان مناطقی با شرایط اکولوژیکی مشابه را بهعنوان عرصههای مناسب جنگلکاری با گونۀ کاج بروسیا مورد توجه قرار داد.
کاج بروسیا
جنگلکاری
تراکم کاشت
کلاسۀ رویشگاهی
2011
10
01
201
212
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4654_e2e266d2b469819dfd094fab4fc8be6f.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
میکوریز آربسکولار در کیکم (Acer cinerascens) در دو فصل بهار و پاییز و ارتباط آنها با برخی عناصر غذایی ضروری (مطالعۀ موردی: بازفت، چهارمحال و بختیاری)
قارچهای میکوریزی آربسکولار از جمله مهمترین ریزموجودات خاکزی هستند و نقش بسیار مهمی در حاصلخیزی خاک ایفا میکنند. گیاهان مختلف بهعلت داشتن ویژگیهای منحصر بهفرد فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی در ریشة خود، همزیستی متفاوتی با این قارچها دارند. در این پژوهش برای بررسی رابطۀ قارچ میکوریزی آربسکولار و برخی عناصر ریزوسفری و عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک، 30 پایه کیکم در رویشگاه طبیعی آن در منطقۀ بازفت در چهار محال و بختیاری انتخاب شدند. در دو فصل بهار و پاییز، از ریشههای کیکم و خاک اطراف آنها نمونهبرداری شد. ابتدا اسپورهای قارچهای آربسکولار همزیست با گونۀ کیکم (Acer cinerascens) بهروش الک مرطوب و سانتریفوژ کردن با ساکارز، جداسازی و براساس صفات مورفولوژیکی چهار گونۀ Glomus و یک گونۀ Acaulospora تا حد جنس شناسایی شدند. همچنین برای تعیین درصد کلنیزاسیون ریشه، با استفاده از محلول رنگی آنیلینبلو ۱ درصد، قطعاتی از ریشهها رنگآمیزی شدند. بین فراوانی اسپور و درصد کلنیزاسیون ریشه در بهار و پاییز اختلاف معنیداری مشاهده شد. درصد کلنیزاسیون ریشه با پتاسیم قابل جذب در فصل بهار همبستگی مثبتی نشان داد که ممکن است به دلیل تنشهای فیزیولوژیکی مانند نزدیک شدن به دورۀ بذردهی باشد که به افزایش کلنیزاسیون ریشه منجر شده است. بین نیتروژن کل و فسفر قابل جذب در فصل بهار و پاییز همبستگی معنیداری وجود نداشت.
همزیستی
قارچهای میکوریز آربسکولار
عناصر غذایی
کیکم
2011
10
01
213
221
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4655_c78dec4ff3c0bf829499b412b12a1d68.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
بررسی اثر فرم درختان بر برخی از خصوصیات بذر بلوط ایرانی (Quercus persica) (مطالعۀ موردی: جنگل¬های زاگرس گیلانغرب)
بهمنظور آگاهی از تاثیر فرم درختان بر خصوصیات بذر بلوط ایرانی در جنگلهای زاگرس، در یک دامنۀ شمالی (1960-1040 متر از سطح دریا) در جنگلهای بلوط شهرستان گیلانغرب، بذر 60 درخت (از هر دو نوع فرم دانهزاد و شاخهزاد) جمعآوری و بررسی شد. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که قطر، تاجپوشش و ارتفاع درخت، تعداد بذر، وزن بذر و بذر پوک در بین درختان متعلق به دو فرم درخت، تفاوت معنیدار داشتند. نتایج همبستگی نشان داد که در درختان دانهزاد، صفت وزن هزار دانه با صفات تعداد بذر، وزن تک بذر، بذر سالم و بذر پوک در سطح احتمال 1 درصد و با صفت جوانهزنی در سطح احتمال 5 درصد همبستگی مثبت و معنیدار دارد. در درختان شاخهزاد، صفت وزن هزار دانه با صفات وزن تک بذر و بذر سالم در سطح احتمال 1درصد و با صفت بذر پوک در سطح احتمال 5 درصد همبستگی مثبت و معنیدار دارد و با صفات تعداد بذر و جوانهزنی همبستگی ندارد. نتایج تجزیۀ واریانس برای صفات بین هر دو فرم نیز نشان داد که غیر از صفات وزن تک بذر و وزن هزار دانه که تفاوت معنیدار نشان ندادند، در دیگر فاکتورها بین دو فرم، تفاوت معنیدار وجود دارد. بنابراین پیشنهاد میشود هنگام تهیۀ بذر از درختان بهمنظور تولید نهال و دیگر عملیات احیایی (جنگلکاری)، بذرها بیشتر از درختان دانهزاد، از دامنۀ ارتفاعی مشابه ارتفاع منطقه مورد عمل (همراه با در نظر گرفتن دیگر شرایط مرتبط) و از مناطق متفاوت جمعآوری شوند.
بلوط ¬ایرانی
دانه¬زاد
شاخه¬زاد
خصوصیات بذر
2011
10
01
223
232
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4656_f64bccb5b001656a392ff0eca0a971ba.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی قائم کرمان با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط
اقتصاددانان محیط زیست در سالهای اخیر به ارزشگذاری و سنجش نقش محیط زیست در تامین رفاه انسان پرداختهاند. پارک جنگلی قائم در کرمان از جمله تفرجگاههای مهم این شهرستان است. هدف از اجرای این تحقیق برآورد ارزش تفرجی پارک جنگلی قائم با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط است. برای دستیابی به این هدف و برآورد تمایل به پرداخت افراد، از الگوی لوجیت، برمبنای روش حداکثر درستنمایی استفاده شد. دادههای مورد نیاز با استفاده از 115 پرسشنامه از بازدیدکنندگان این پارک بهدست آمد. نتایج نشان میدهد که میانگین تمایل هر فرد به پرداخت برای بازدید از این پارک، 2157 ریال و تمایل به پرداخت سالانۀ هر خانوار، 33/178191 ریال است. با توجه به نتایج، ملاحظه شد که یک درصد افزایش در قیمت پیشنهادی، احتمال پذیرش آن را 5/40 درصد کاهش میدهد و نیز متغیر درآمد، بیشترین تأثیر را در پذیرش مبالغ پیشنهادی دارد.
روش ارزشگذاری مشروط
ارزش تفرجی
روش حداکثر درستنمایی
2011
10
01
233
241
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4657_666298aa9af3f66dce82541929d3368f.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
تأثیر طول دورۀ سرمادهی بر جوانهزنی بذر کاج چلغوزه (Pinus gerardiana Wall.)
آزمایش سازگاری گونههای درختی و درختچهای سوزنیبرگ در ایران، اهمیت خاصی دارد. بههمین دلیل مطالعۀ ویژگیهای فیزیولوژیکی بذر این گونهها بهمنظور تولید نهال از اهمیت ویژهای برخوردار است. بهدلیل شباهت ویژگیهای اکولوژیکی رویشگاه طبیعی کاج چلغوزه با ارتفاعات شرقی ایران، پژوهش حاضر در مورد این گونه انجام شد. با توجه به اینکه بذرهای کاج چلغوزه (Pinus gerardiana) مانند بیشتر سوزنیبرگان به عاملی برای برطرف کردن خواب فیزیولوژیکی احتیاج دارند، این آزمایش بهمنظور تعیین بهترین دوره زمانی سرمادهی و تأثیر آن بر افزایش درصد جوانهزنی به اجرا در آمد. تیمارها شامل 22 دورۀ سرمادهی مختلف از 10 تا 32 روز بود. آزمایش در قالب بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار و هر تکرار با 30 بذر انجام گرفت. زمان اتمام دورۀ سرمادهی همۀ تیمارها با یکدیگر مصادف بود. سپس صفات درصد بذرهای پوسیده، درصد جوانهزنی بذر و طول ریشهچهها محاسبه و تجزیه و تحلیل آماری دادههای بهدست آمده، اجرا شد. نتایج نشان داد که نگهداری بذرهای مرطوب در دمای 4 درجۀ سانتیگراد بهمدت 33 روز، جوانهزنی را 38 درصد افزایش داد، در حالی که سرمادهی کمتر از 16 روز سبب جوانهزنی نشد. در مجموع بهترین مدت سرمادهی برای بذر این گونه 30-23 روز قبل از کاشت تعیین شد.
کاج چلغوزه
بذر
خواب فیزیولوژیکی
سرمادهی
قوۀ نامیه
2011
10
01
243
252
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4658_f8cb88f5f7cbb2ef399f22988184098d.pdf
مجله جنگل ایران
IJF
2008-6113
2008-6113
1390
3
3
توزیع مجدد باران در توده¬های خالص بلندمازو و راش شرقی جنگل¬های خزری (مطالعۀ موردی: جنگل خیرود)
این پژوهش با هدف تعیین مقادیر اجزای بارندگی (داربارش، ساقاب و بارانربایی) در دو تودۀ جنگلی خالص از گونههای بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A.M) و راش شرقی (Fagus orientalis Lipsky) در جنگل آموزشی-پژوهشی دانشگاه تهران (جنگل خیرود) اجرا شد. مقدار بارندگی کل با استفاده از سه عدد جمعآوریکنندۀ باران، که در نزدیکترین فضای باز نسبت به پلاتهای مورد تحقیق قرار گرفته بودند، اندازهگیری شد. بهمنظور جمعآوری داربارش، 35 عدد جمعآوریکنندۀ داربارش بهصورت تصادفی در سطح هر توده قرار داده شد. ساقاب تولیدی با استفاده از جمعآوریکنندههای مارپیچی که در ارتفاع برابر سینۀ درختان دو گونه با قطرهای مختلف نصب شده بود، اندازهگیری شد. مقدار بارانربایی از تفاضل بارندگی کل و مجموع داربارش و ساقاب محاسبه شد. در طول دورۀ بررسی، 13 و 14 مورد بارندگی با عمق تجمعی 297 و 270 میلیمتر بهترتیب برای بلندمازو و راش شرقی ثبت شد. سهم متوسط داربارش، ساقاب و بارانربایی برای گونة بلندمازو بهترتیب 5/75، 26/0 و 24/24 درصد و برای گونة راش بهترتیب 3/71، 7/2 و 26 درصد از بارندگی کل برآورد شد. بین نسبت داربارش به بارندگی کلْ، در بلندمازو و راش شرقی روابط افزاینده و قوی بهدست آمد. بهعلاوه، نتایج نشان داد که بین نسبت بارانربایی به بارندگی کل و بارندگی کل در هر دو گونه، روابط کاهنده و بهنسبت قوی برقرار است. تحقیق حاضر، زیاد بودن سهم بارانربایی را در جنگلهای مورد بررسی نشان داد و لزوم اندازهگیری آن را در محاسبه تراز آبی حوضههای آبخیز آشکار کرد.
باران¬ربایی
بلوط بلندمازو
داربارش
راش شرقی
2011
10
01
253
264
https://www.ijf-isaforestry.ir/article_4659_8625df52c4023428bcef713e75c74007.pdf