رقابت درون‌گونه‌ای برودار(Quercus brantii Var. persica) و ارتباط آن با برخی عوامل توپوگرافی و زی‌تودۀ ریشه‌های مویین (مطالعۀ موردی: قلعه‌گل- لرستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه جنگلداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی،دانشگاه لرستان، خرم‌آباد

2 استادیار، گروه جنگلداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد

3 دانشیار، گروه جنگلداری، دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد

چکیده

هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیرات برخی عوامل توپوگرافی بر شاخص رقابت و مقدار زی‌تودۀ ریشه‌های مویین درختان شاخه‌زاد برودار (Quercus brantii Var. persica) و نیز تعیین همبستگی این عوامل با برخی ویژگی‌های آنها در جنگل قلعه‌گل- لرستان بود. برای تعیین درختان هدف در رویشگاه از قطعات نمونۀ دایره‌ای (40 قطعه) و از روش نمونه‌برداری بلوکی تصادفی استفاده شد. ضمن اندازه‌گیری قطر برابرسینه و فاصلۀ درخت هدف از درختان مجاور برای تعیین شاخص رقابت، در جهت شمال- جنوب درختان هدف و در فاصلۀ 1 متری آنها، نمونه‌برداری ریشه‌های مویین از عمق 30-0 سانتی‌متری انجام گرفت. آزمون پارامتری t مستقل نشان داد که جهت جغرافیایی در میزان شاخص رقابت تأثیر معنی‌داری دارد و میزان آن در جهت شمالی بیشتر از جهت جنوبی است (001/0 P<). تجزیۀ واریانس یکطرفه نشان داد که عوامل شیب و ارتفاع از سطح دریا بر میزان شاخص رقابت درختان بلوط تأثیرگذارند (‌05/0 P<). بین شاخص رقابت و قطر تاج درختان بلوط در تودۀ جنگلی همبستگی معنی‌داری مشاهده شد (01/0 P<). همبستگی پیرسون نشان داد که بین زی‌تودۀ ریشه‌های مویین و شاخص رقابت ارتباط معنی‌داری وجود ندارد(‌05/0 P>). آزمون پارامتری t مستقل نشان داد که عامل جهت جغرافیایی در مقدار زی‌تودۀ ریشه‌های مویین تأثیر معنی‌داری دارد و مقدار آن در جهت شمالی بیشتر از جهت جنوبی است(001/0 P<). تجزیۀ واریانس یکطرفه نشان داد که شیب تأثیری بر زی‌تودۀ ریشه مویین ندارد (05/0<P)، ولی ارتفاع از سطح دریا اختلاف معنی‌داری از این لحاظ نشان داد (01/0 P<). با توجه تأثیر عوامل توپوگرافی بر شاخص رقابت و ریشه‌های مویین درختان برودار، می‌توان گفت که در عملیات جنگل‌شناسی باید به شرایط توپوگرافی رویشگاه و ویژگی‌های درختان توجه بیشتری شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Intra-specific competition of Persian Oak (Quercus brantii Var. persica) and its relationship with physiographic factors and fine root biomass (Case study: Ghalegol, Lorestan)

نویسندگان [English]

  • Sedigheh Charpour 1
  • K. Abrari Vajari 2
  • Javad Soosani 3
1 MSc., Dept. of Forestry, Faculty of Agriculture and natural Resources, Lorestan University, Khorramabad, I.R. Iran
2 Assistant Prof., Dept. of Forestry, Faculty of Agriculture and natural Resources, Lorestan University, Khorramabad, I.R. Iran
3 Associate Prof., Dept. of Forestry, Faculty of Agriculture and natural Resources, Lorestan University, Khorramabad, I.R. Iran
چکیده [English]

The purpose of the study was to investigate the effects of some physiographic factors on competition index (CI) and fine root biomass (FRB) in coppice Persian oak trees (Quercus brantii Var. Persica), and also to determine the correlation between these factors and some characteristics of oak trees in forest of Ghalegol-Lorestan. Randomized blocks sampling method was used to determine the target trees in the site by circular sample plots (n=40). In addition to measuring the DBH of trees and their distance from neighbor trees for determining CI, fine root sampling was done at depth of 0-30 cm and at distance 1m, also in north and south sides of the target trees. The independent t-test showed that the aspect had a significant effect on CI, so that it was more in north-facing than the southern directions (p<0.001). Analysis of variance indicated that slope and altitude influenced the CI of oak trees and also the highest CI was observed at altitude of 2000-1900 m a.s.l (p<0.05). There was a significant correlation between CI and crown diameter of trees (p<0.01). The Pearson correlation revealed that there was no significant correlation between FRB and CI among trees (p>0.05). The independent t-test showed that aspect had a significant effect on FRB (p<0.001). Analysis of variance indicated that slope had no effect on FRB (p<0.05), but elevation showed a significant difference in this regard (p<0.01). Considering the effect of topographic factors on the CI and FRB of Persian oak trees, it can be stated that in silvicultural operations, more attention should be paid to the topography of site and the trees characteristics.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aspect
  • Competition
  • Fine root
  • Oak
  • Slope