%0 Journal Article %T اثرهای اجرای عملیات بیشه‌زراعی در جنگل‌های بلوط ایرانی؛ جنبه‌های سودآوری مالی و حفاظت خاک %J مجله جنگل ایران %I انجمن علمی جنگلبانی ایران %Z 2008-6113 %A حشمت الواعظین, سیدمهدی %A قهرمانی, میثم %A مفتخر جویباری, محمد %A نظری سامانی, علی اکبر %A شامخی, تقی %A عواطفی همت, محمد %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 13 %N 4 %P 394-379 %! اثرهای اجرای عملیات بیشه‌زراعی در جنگل‌های بلوط ایرانی؛ جنبه‌های سودآوری مالی و حفاظت خاک %K گندم %K کشت زیر اشکوبمورد انتظار زمین %K نرخ سالانه بازدهی سرمایه %K آنغوزه %K هدررفت خاک %K کشت زیر اشکوب %R 10.22034/ijf.2021.234765.1719 %X عملیات بیشه‌زراعی در جنگل‌های زاگرس از دیرباز رواج داشته است. کشت زیر اشکوب گیاهان چندساله مانند آنغوزه به‌جای زراعت گیاهان یکساله مانند گندم به کاهش هدررفت خاک کمک می‌کند. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی سودآوری و هدررفت خاک در دو عملیات بیشه‌زراعی جنگل- گندم و جنگل- آنغوزه در منطقۀ تنگ‌سرخ استان کهگیلویه و بویراحمد صورت گرفت. برای ارزیابی سودآوری از نمودار جریان پول نقد، ارزش مورد انتظار زمین، معیار ارزش یکنواخت سالانه و نرخ سالانۀ بازدهی سرمایه استفاده شد. مقدار هدررفت خاک به کمک معادلۀ جهانی هدررفت خاک و بر‌مبنای فرسایندگی باران، فرسایش‌پذیری، طول و درجۀ شیب و نیز نوع مدیریت پوشش گیاهی محاسبه شد. داده‌های حفاظت خاک در واحدهای شکل زمین اندازه‌گیری/ جمع‌آوری شد. نمونه‌های خاک در دو عمق 30-0 و 50-30 سانتی‌متری خاک از واحدهای شکل زمین موجود در گسترۀ هر عملیات برداشت شد. اطلاعات اقتصادی به روش سرشماری کشاورزان و با پرسشنامۀ نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری شد. نتایج نشان داد که نرخ سالانۀ بازدهی سرمایه عملیات جنگل- آنغوزه به قیمت‌های جاری سال 1393، (6/32 درصد) با فاصلۀ زیاد بیش از عملیات جنگل- گندم (7- درصد) است. نتایج همچنین نشان داد که متوسط هدررفت خاک در عملیات جنگل- گندم (6/18 تن در هکتار در سال) 6/6 برابر عملیات جنگل- آنغوزه (8/2 تن در هکتار در سال) است. پژوهش‌های آتی روشن خواهد کرد که چرا کشاورزان به اجرای عملیات زیان‌ده جنگل- گندم ادامه می‌دهند. %U https://www.ijf-isaforestry.ir/article_144832_24de740867a2ebc1ef78cca07aa5fbc8.pdf