TY - JOUR ID - 136938 TI - اثرگذاری نوسانات بارندگی بر زوال جنگل‌های ناحیۀ رویشی زاگرس در استان‌های ایلام و لرستان JO - مجله جنگل ایران JA - IJF LA - fa SN - 2008-6113 AU - عطارد, پدرام AU - بیرانوند, سمیرا AU - عسگری, محمد AU - فنایی, نفیسه AU - هاشم زاده, مهدیه AD - استاد، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. AD - دانشجوی دکتری علوم زیستی جنگل، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران AD - دانشجوی دکتری علوم زیستی جنگل، گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران. Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 13 IS - 2 SP - 141 EP - 154 KW - بارندگی KW - تغییر اقلیم KW - زوال درختان بلوط DO - 10.22034/ijf.2021.136938 N2 - هدف این پژوهش، بررسی تغییرات بارندگی سالیانه، ماهانه و فصلی در طی یک دورۀ آماری سی‌ساله و نیز قبل و بعد از ظهور زوال (سال1380) درختان بلوط ایرانی (var. persica Quercus brantii) در استان‌های ایلام و لرستان بود. بدین منظور داده‌های روزانۀ بلندمدت بارندگی (2017-1987) ایستگاه‌های هواشناسی همدیدی ایلام و دهلران در استان ایلام و نیز ایستگاه‌های هواشناسی همدیدی خرم‌آباد و الیگودرز در استان لرستان تجزیه‌و‌تحلیل شد و از آزمون غیرپارامتری من-کندال برای تعیین روند بارندگی استفاده شد. روند کاهشی بارندگی سالیانه طی دورۀ سی‌ساله و نیز تفاوت میانگین بارندگی سالیانه، قبل و بعد از ظهور زوال، در هیچ‌کدام از ایستگاه‌های چهارگانه و در مجموع از نظر آماری معنی‌دار نبود. میانگین بارندگی چهار ایستگاه در دهۀ اول (1997-1987)، 502 میلی‌متر ثبت شد که به‌ترتیب در دهه‌های دوم (2007- 1998) و سوم (2017- 2008) به 422 و 371 میلی‌متر کاهش یافت. تفاوت در مقدار بارندگی سالیانه قبل و بعد از زوال (442 در مقابل 401 میلی‌متر)، در میانگین رخداد باران (حدود 7 میلی‌متر) تغییری ایجاد نکرد. روند سی‌سالۀ بارندگی فصلی نیز در هیچ‌کدام از فصول معنی‌داری نبود، ولی بعد از ظهور زوال، کاهش 11 درصدی بارندگی زمستان و افزایش 5، 4 و 2 درصدی بارندگی‌های بهار، پاییز و تابستان مشاهده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که نوسانات بارندگی در ناحیۀ رویشی زاگرس می‌تواند عاملی تسریع‌کننده در بروز و گسترش زوال جنگل‌های زاگرس در استان‌های لرستان و ایلام باشد. UR - https://www.ijf-isaforestry.ir/article_136938.html L1 - https://www.ijf-isaforestry.ir/article_136938_814cbebe713cda4401f5813842d50033.pdf ER -