اثر حفاظت بر تنوع زیستی گونه های چوبی در منطقۀ اشترانکوه لرستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز

2 دانشکدۀ منابع طبیعی و علوم دریایی نور، دانشگاه تربیت مدرس

3 گروه جنگلداری دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه لرستان

4 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، هرباریوم باغ گیاهشناسی شمال (نوشهر)

چکیده

به‌منظور بررسی اثر حفاظت بر تنوع گونه‌های درختی و درختچه‌ای، گیاهان چوبی در سه ناحیۀ زون مرکزی، زون پیرامونی و منطقۀ حفاظت‌نشده در اشترانکوه لرستان در دامنه‌های زاگرس مرکزی در طبقۀ ارتفاعی 1600 تا 1800 متر از سطح دریا با استفاده از شاخص‌های تنوع زیستی مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی تعداد 10 گونۀ چوبی شناسایی شد که از این تعداد 6 گونه درختی و 4 گونه درختچه‌ای بود. از کل گونه‌های شناسایی شده، 9 گونه در زون پیرامونی، 8 گونه در زون مرکزی و4 گونه در منطقۀ خارج از مرز حفاظت دیده شد. نتایج حاصل از آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون مقایسۀ میانگین دانکن نشان داد که وضعیت شاخص‌های تنوع در زون پیرامونی و زون مرکزی بهتر از منطقۀ خارج از مرز حفاظت است. شاخص غالبیت گونه‌ای در ناحیۀ خارج از مرز حفاظت در سطح احتمال 95 % با زون مرکزی و زون پیرامونی اختلاف معنی‌داری دارد و از نظر شاخص‌های غنا و تنوع، زون‌های مرکزی و پیرامونی از وضعیت مناسب‌تری نسبت به منطقۀ خارج از مرز حفاظت برخوردارند (سطح احتمال 99%). همچنین مقایسۀ سه ناحیه با ضریب‌های تشابه گونه‌ای جاکارد، سورنسون و النبرگ، بهتر بودن شرایط زیست گونه های درختی و درختچه‌ای را در منطقۀ حفاظت شده (زون مرکزی و زون پیرامونی) نسبت به منطقۀ خارج مرز حفاظت، تأکید می‌کند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که مقدار تنوع زیستی در ناحیه‌های مورد بررسی با طبقۀ حفاظتی آن ارتباط تنگاتنگی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of conservation on woody species diversity in Oshtorankooh region, Lorestan

نویسندگان [English]

  • Sara Abasi 1
  • S. M. Hosseini 2
  • B. Pilevar 3
  • H. Zare 4
چکیده [English]

In order to investigate the effect of conservation on the tree and shrub species diversity, the woody species of Oshtorankooh of Lorestan in slopes of central Zagros mountains at altitudes 1600-1800 meters were studied in three parts (central zone, peripheral zone and non-protected region) using biological diversity indices. In this study, 10 woody species were identified out of which six tree species and four shrub species were recorded. Out of the all identified species, nine, eight and four species were observed in buffer zone, central zone and non-protected region, respectively. One- Way ANOVA and Duncan tests showed that the status of diversity indices in buffer zone and core zone were better than non-protected region. There were significant differences between species dominance index in non-protected region with central and peripheral zones (p-value < 0.05). The central and buffer zones showed more suitable conditions compared to the zone located at outside of protected border in terms of richness and diversity. Also comparison between these three zones using species similarity coefficients including Jaccard, Sorensen and Ellenberg emphasize better living conditions for trees and shrubs within the protected region (central and peripheral zones) than non-protected region. The results indicate that there was a close relationship between biological diversity and conservation level in the studied area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biological diversity
  • Protection
  • Biodiversity indices
  • Woody species
  • Protected area of Oshtorankooh
  • Lorestan province