مطالعۀ تغییرات رویش درختان چنار پنج منطقۀ شهر تهران
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
شهر تهران، پایتخت ایران از کلانشهرهای بزرگ دنیاست که جمعیتی نزدیک به هشت میلیون نفر را در خود جای داده است. بههمین دلیل سالیانه با وجود اعمال مدیریتهای جنبی فراوان، بر آلودگی این شهر افزوده شده است. انتخاب گیاهان متناسب با محیط، در طراحی فضای سبز، بسیار کارامد است. درختان با توجه به عمر طولانی خود بهعنوان موجودات زنده، میتوانند بهترین و دقیقترین شاخص برای تحقیق روی تنشهای محیطی باشند. در این تحقیق، ابتدا 60 پایه از گونۀ چنار (Platanus orientalis) در پنج منطقۀ تهران با اندازههای مختلف آلودگی و جمعیت و براساس نقشۀ آلودگی شهر تهران نشانهگذاری شد. پس از نمونهبرداری، با استفاده از متۀ سالسنج در دو جهت عمود برهم و در ارتفاع برابر سینه، مقدار رویش سالیانه 25 سال گذشته تعیین شد. نتایج بهدستآمده حاکی از آن است که رویش درختان چنار بهویژه طی10 سال اخیر بهشدت کاهش یافته است، درحالیکه درختان چنار بررسیشده با قطر برابر سینه متوسط 36 سانتیمتر، هنوز در دورۀ جوانی و رویش مطلوب هستند. محاسبات آماری انجامگرفته روی مقدار رویش نشان میدهد که مناطق سعادتآباد و آزادی نسبت به دیگر مناطق دارای رویش بیشتر و مناطق یخچال و نارمک دارای رویش کمتر هستند و منطقه مفتح در حد واسط مناطق دیگر از نظر رویش قرار دارد. مقایسه نتایج با دادههای بارندگی نشان میدهد که نوسان رویشی با تغییرات بارندگی همخوانی ندارد که ممکن است نشاندهنده دیگر عوامل اثرگذار مانند آلایندههای هوا بر رویش باشد.