مدلسازی کاهش گسترۀ جنگل با استفاده از رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: حوضۀ آبخیز چهل¬چای استان گلستان)
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
بهمنظور برنامهریزی برای آینده جنگلها، اطلاع از وضعیت گستره آنها طی دهههای گذشته ضروری است. با توجه به تأیید قابلیت تصاویر ماهوارهای در تهیه نقشه گستره جنگل، بهکارگیری آنها در بررسی تغییرات گستره جنگل و مدلسازی پراکنش مکانی آنها مفید خواهد بود. این پژوهش با هدف تعیین پراکنش و مقدار کاهش سطح جنگل، طی سالهای 1366 تا 1385 و امکان مدلسازی کاهش گستره جنگل و ارتباط آن با عوامل فیزیوگرافی و برخی عوامل انسانی با رگرسیون لجستیک انجام گرفت. بعد از انجام دادن تصحیحات هندسی تصاویر TM و طبقهبندی آن با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال، نقشه گستره جنگل مربوط به سال1366 تهیه شد. همچنین نقشه گستره جنگل سال 1385 با استفاده از تصاویر ادغامشده LissШ ماهواره IRS با باند پانکروماتیک سنجنده HRG ماهواره Spot به روش مشابه تهیه شد. نقشه تغییرات گستره جنگل از تقاطع دو نقشه حاصل بهدست آمد. برای بررسی ارتباط مکانی کاهش گستره جنگل با عوامل فیزیوگرافی و انسانی از رگرسیون لجستیک با متغیرهای توپوگرافی شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا و متغیرهای انسانی فاصله از جاده و روستا و مقدار جمعیت استفاده شد. نتایج نشان میدهد که در طول 19 سال حدود 2400 هکتار از سطح جنگلهای منطقه کاهش یافته است. نتایج مدلسازی کاهش گستره جنگل با رگرسیون لجستیک با Pseudo R2 برابر با 114/0 و ضریب ROC برابر با 72/0، نشاندهنده توافق نسبی مدل بهدستآمده با نقشه کاهش گستره جنگل است. بر اساس نتایج، متغیرهای شیب، فاصله از روستا و جاده با مقدار تخریب رابطه عکس دارند. با افزایش ارتفاع از سطح دریا در این منطقه مقدار تخریب افزایش مییابد و تخریب در اطراف روستاهای پرجمعیت بیشتر است.